โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น ฝ่ายการศึกษาพิเศษ เดิมชื่อศูนย์วิจัยและพัฒนาการจัดการศึกษาพิเศษแบบเรียนรวมสำหรับเด็กออทิสติก โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น มีประวัติและความเป็นมาเรียงตามลำดับเหตุการณ์ต่าง ๆ ดังต่อไปนี้

เดือนมีนาคม 2543 คณะศึกษาศาสตร์ ได้รับหนังสือข้อเรียกร้องสิทธิตาม พ.ร.บ.การศึกษา พ.ศ. 2542 ให้โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่นจัดทำโปรแกรมต้นแบบนำร่องเพื่อจัดการเรียนการสอนแก่เด็กออทิสติก จากประธานชมรมผู้ปกครองบุคคลออทิสติก จังหวัดขอนแก่น

เดือนเมษายน 2543 ผู้บริหารคณะศึกษาศาสตร์และโรงเรียนสาธิตฯ ศึกษาดูงานและสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับผู้เรียกร้อง โดยไปศึกษาดูงานศูนย์วิจัยการศึกษาเพื่อเด็กที่ต้องการความช่วยเหลือพิเศษโรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และได้ชี้แจงนโยบายของคณะศึกษาศาสตร์ ข้อจำกัดของโรงเรียนสาธิตในการจัดการศึกษาให้แก่เด็กออทิสติก โดยเฉพาะไม่มีคณาจารย์ทั้งสังกัดภาควิชาและโรงเรียนสาธิตที่มีความรู้ความสามารถพิเศษเฉพาะทางในการจัดการศึกษาพิเศษฯ ให้ประธานชมรมผู้ปกครองเด็กออทิสติกภาคตะวันออกเฉียงเหนือประจำจังหวัดขอนแก่นได้รับทราบและเข้าใจ

เดือนสิงหาคม 2543 – กุมภาพันธ์ 2544 คณาจารย์คณะศึกษาศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์และคณะพยาบาลศาสตร์ที่เชี่ยวชาญด้านเด็กออทิสติกที่สนใจ ได้มีการประชุมปรึกษาหารือ ผู้ปกครองเด็กออทิสติก เพื่อศึกษาความเป็นไปได้และแนวทางในการจัดการศึกษาพิเศษแบบการเรียนรวม สำหรับเด็กออทิสติกใน โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น

เดือนเมษายน 2544 ทางโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น จัดโครงการนำร่อง: การทดลองการปรับตัวของเด็กออทิสติกในสิ่งแวดล้อมโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยนำเด็กออทิสติก จำนวน 4 คน ที่มีความพร้อมสามารถช่วยเหลือตัวเองได้ มาทดลองปรับตัว ในโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น เป็นเวลา 1  เดือน

เดือนตุลาคม 2544 ทบวงมหาวิทยาลัยได้เชิญประชุมหารือเกี่ยวกับโครงการสนับสนุนการจัดการศึกษาให้กับเด็กออทิสติก ประกอบด้วย ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในด้านต่าง ๆ ได้แก่ รัฐมนตรีว่าการทบวงมหาวิทยาลัยเป็นประธาน รองปลัดทบวงมหาวิทยาลัย ผู้อำนวยการสำนักมาตรฐานอุดมศึกษา คณบดีคณะศึกษาศาสตร์  มหาวิทยาลัยขอนแก่น คณบดีคณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้อำนวยการส่วนการศึกษามหาวิทยาลัย ผู้อำนวยการศูนย์การศึกษาพิเศษ สถาบันราชภัฏสวนดุสิต นายกสมาคมผู้ปกครองบุคคลออทิสซึม ไทยและประธานสภาคนพิการทุกประเภท ประธานและรองประธานชมรมผู้ปกครองบุคคลออทิสติกภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

เดือนตุลาคม 2545 ทางคณะศึกษาศาสตร์ จัดทำโครงการจัดตั้งศูนย์วิจัยและพัฒนาการจัดการศึกษาพิเศษแบบการเรียนรวมสำหรับเด็กออทิสติก นำเสนอทบวงมหาวิทยาลัย และสำนักงบประมาณต่อไป

ประชุมคณะรัฐมนตรี เดือนกรกฎาคม 2545 ได้เห็นชอบดังนี้

1. โครงการจัดตั้งศูนย์วิจัยและพัฒนาการจัดการศึกษาพิเศษแบบการเรียนรวมสำหรับเด็กออทิสติกโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่นตามที่คณะศึกษาศาสตร์ เสนอผ่านมหาวิทยาลัยและทบวงมหาวิทยาลัยนำเสนอ
2. ให้มหาวิทยาลัยขอนแก่น จ่ายงบประมาณรายจ่ายประจำปี พ.ศ. 2545 งบกลางรายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็นจำนวน 481,500 บาท เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการดำเนินการ โครงการจัดตั้งศูนย์วิจัยฯ ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2545 ในเวลาสามเดือนสุดท้ายของปีงบประมาณ พ.ศ. 2545 คือตั้งแต่ กรกฎาคม – กันยายน 2545 (ตามที่คณะศึกษาศาสตร์เสนอขอ)
3. สำนักงบประมาณได้ตั้งงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ 2546 สำหรับดำเนินการในปีแรกไว้แล้วตามร่างพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ 2546 จำนวน 6,205,500 บาท ส่วนงบประมาณสำหรับดำเนินการในปีงบประมาณ พ.ศ.2547 – ปี พ.ศ.2549 (ตามแผนการจัดทำงบประมาณฯ ในช่วงแผนพัฒนาการศึกษาระดับอุดมศึกษาระยะที่ 9 พ.ศ.2545 – 2549) สำนักงบประมาณจะใช้แผนค่าใช้จ่ายของโครงการตามที่คณะศึกษาศาสตร์ เสนอขอผ่านมหาวิทยาลัยขอนแก่นเป็นกรอบในการพิจารณาจัดสรรงบประมาณให้ตามความจำเป็นและเหมาะสมที่จะต้องใช้จ่ายในแต่ละปีต่อไป

สภามหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้เห็นชอบให้คณะศึกษาศาสตร์จัดตั้งศูนย์วิจัยและรับนักเรียนออทิสติกจำนวน 5 คน เข้าร่วมโครงการตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2545  เป็นต้นมา

เดือนพฤศจิกายน พ.ศ.2545 รองศาสตราจารย์ ดร.สัมพันธ์ พันธุ์พฤกษ์ คณบดีคณะศึกษาศาสตร์ได้แต่งตั้งให้ ผู้ช่วยศาสตราจารย์สำเริง เวชสุนทร เป็นผู้อำนวยการศูนย์วิจัยออทิสติกคนแรก และมีพิธีเปิดอาคารศูนย์วิจัยออทิสติกอย่างเป็นทางการ เมื่อวันพุธ ที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ.2546 ต่อมาได้แต่งตั้ง ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ปิยะวรรณ ศรีสุรักษ์ เป็นผู้อำนวยการศูนย์วิจัยออทิสติก มีพนักงานมหาวิทยาลัยเงินงบประมาณแผ่นดิน ตำแหน่งอาจารย์ จำนวน 15 คน บุคลากรสายสนับสนุน จำนวน 3  คน และมีนักเรียนออทิสติก จำนวน 15 คน

พ.ศ. 2551–2554 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ไพศาล สุวรรณน้อย คณบดีคณะศึกษาศาสตร์ได้แต่งตั้งให้  อาจารย์อาคม อึ่งพวง เป็นผู้อำนวยการศูนย์วิจัยออทิสติก และอาจารย์รัตนา อัตนวงศ์ เป็นรองผู้อำนวยการศูนย์วิจัยออทิสติก และมีนักเรียนออทิสติก จำนวน 19 คน

พ.ศ. 2554 – 2555 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ไมตรี อินทร์ประสิทธิ์ คณบดีคณะศึกษาศาสตร์ได้แต่งตั้งให้ อาจารย์ปรีชา เครือวรรณ เป็นผู้อำนวยการศูนย์วิจัยออทิสติก และอาจารย์สาวิตรี รุญเจริญ เป็นรักษาการรองผู้อำนวยการศูนย์วิจัยออทิสติก มีพนักงานมหาวิทยาลัยเงินงบประมาณแผ่นดิน ตำแหน่งอาจารย์นักวิจัย จำนวน  15 คน บุคลากรสายสนับสนุน จำนวน 3 คน และมีนักเรียนที่รับเข้าศึกษาเพื่อเป็นกลุ่มเป้าหมายสำหรับการศึกษาวิจัยจำนวน 19 คน

เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555 สภามหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้เปลี่ยนข้อบังคับมหาวิทยาลัยขอนแก่น ว่าด้วยโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น พ.ศ.2555 ประกาศ ณ วันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2555 ซึ่งทำให้ศูนย์วิจัย      ออทิสติกเปลี่ยนสถานภาพเป็น โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น ฝ่ายการศึกษาพิเศษ โดยรองศาสตราจารย์   ดร.กิตติชัย ไตยรัตนศิริชัย อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้แต่งตั้งให้ อาจารย์ปรีชา เครือวรรณ เป็นผู้อำนวยการโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น และอาจารย์สาวิตรี รุญเจริญ เป็นรักษาการรองผู้อำนวยการโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น ฝ่ายการศึกษาพิเศษ 

เดือนมกราคม 2556  ตามคำสั่งมหาวิทยาลัยขอนแก่น 76/2556 ลงวันที่ 9 มกราคม 2556 แต่งตั้งให้ อาจารย์พวงทอง พูลเรือง เป็นผู้อำนวยการโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น และคำสั่งมหาวิทยาลัยขอนแก่น 77/2556 ลงวันที่ 9 มกราคม 2556 แต่งตั้งให้ผู้ช่วยศาสตราจารย์ดร.ปิยะวรรณ ศรีสุรักษ์ เป็นรองผู้อำนวยการฝ่ายการศึกษาพิเศษ

เดือนมิถุนายน 2558 ตามคำสั่งมหาวิทยาลัยขอนแก่น ที่ 4315/2558 ลงวันที่ 25  มิถุนายน 2558 แต่งตั้งให้ อาจารย์พรมณี หาญหัก เป็นรองผู้อำนวยการฝ่ายการศึกษาพิเศษ

เดือนมิถุนายน 2562 ตามคำสั่งมหาวิทยาลัยขอนแก่น ที่ 4651/2562 ลงวันที่ 11 มิถุนายน 2562 แต่งตั้งให้ อาจารย์ปริศนา อานจำปา เป็นรักษาการรองผู้อำนวยการฝ่ายการศึกษาพิเศษ จนถึงปัจจุบัน และมีผู้ช่วยผู้อำนวยการฝ่ายต่าง ๆ เป็นผู้ช่วยในการดำเนินงานของศูนย์วิจัยออทิสติก ให้บรรลุตามวิสัยทัศน์และภารกิจ โดยมีพนักงานมหาวิทยาลัยเงินงบประมาณแผ่นดิน ตำแหน่งอาจารย์ จำนวน 16 คน บุคลากรสายสนับสนุน จำนวน 2  คน และมีนักเรียนที่รับเข้าศึกษาเพื่อเป็นกลุ่มเป้าหมายสำหรับการศึกษาวิจัยจำนวน 24 คน

วัตถุประสงค์ในการจัดตั้งโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอแก่น ฝ่ายการศึกษาพิเศษ

1. 1. เพื่อทำการศึกษาวิจัยและพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนแบบเรียนรวมที่เหมาะสม และมีประสิทธิภาพสำหรับเด็กออทิสติก
2. 2. เพื่อเป็นศูนย์กลางของการศึกษา ค้นคว้า และพัฒนาการศึกษาแบบเรียนรวมสำหรับเด็กออทิสติกของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
3. 3. เพื่อเผยแพร่ข้อมูล ข่าวสาร และองค์ความรู้หรือนวัตกรรมการจัดการศึกษาของเด็กออทิสติก ไปสู่โรงเรียน สถาบันการศึกษาและสาธารณชน
4. 4. เพื่อเป็นแหล่งบริการด้านการพัฒนาศักยภาพสำหรับเด็กออทิสติก

หลักสูตรการจัดการเรียนการสอนในสถานศึกษา

          โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น ฝ่ายการศึกษาพิเศษ จัดสอนตามหลักสูตรสถานศึกษา ตามหลักสูตร หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย (พุทธศักราช 2560) และหลักสูตรการศึกษาพิเศษเฉพาะบุคคล (IEP : Individualized Education Program)